नेताजी सुभाषचंद्र बोस हे एक भारतीय राष्ट्रवादी नेते होते जे ब्रिटिश औपनिवेशिक राजवटीविरुद्ध भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील त्यांच्या भूमिकेसाठी प्रसिद्ध आहेत. त्यांचा जन्म कटक, ओडिशा येथे १८९७ मध्ये झाला आणि त्यांचे शिक्षण इंग्लंडमध्ये झाले, जिथे त्यांनी भारतीय नागरी सेवा परीक्षा उत्तीर्ण केली.
बोस यांची सुरुवातीची कारकीर्द भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसमध्ये त्यांच्या सक्रिय सहभागाने चिन्हांकित झाली, जिथे ते त्वरीत पदांवर आले आणि पक्षाचे प्रमुख नेते बनले. तथापि, काँग्रेसचे नेतृत्व आणि त्यांच्या रणनीतींबद्दल त्यांचा लवकरच भ्रमनिरास झाला आणि त्यांनी ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध अधिक लढाऊ स्वरूपाचा प्रतिकार करण्यास सुरुवात केली.
1940 मध्ये, बोस यांनी काँग्रेसचा राजीनामा दिला आणि
.jpeg)
फॉरवर्ड ब्लॉकची स्थापना केली, ही एक राजकीय संघटना आहे जी भारतातील विविध ब्रिटीश विरोधी गटांना एकत्र करण्याचा प्रयत्न करत होती. भारताच्या स्वातंत्र्याच्या लढ्यात त्यांनी इतर देशांचा, विशेषतः जपान आणि जर्मनीचा सक्रियपणे पाठिंबा मिळवण्यास सुरुवात केली.
दुसऱ्या महायुद्धादरम्यान, बोस यांनी इंडियन नॅशनल आर्मी (INA) ची स्थापना केली आणि भारतात ब्रिटिशांविरुद्ध अनेक लष्करी मोहिमांचे नेतृत्व केले. त्याच्या कारणासाठी लष्करी आणि आर्थिक मदत मिळवण्यासाठी त्याने जपान आणि जर्मनीला अनेक दौरे केले.
INA च्या सुरुवातीच्या यशानंतरही, ब्रिटिश शेवटी त्यांचा पराभव करू शकले. 1945 मध्ये विमान अपघातात बोसचा मृत्यू झाला, परंतु त्यांचा वारसा कायम राहिला. त्यांचे विचार आणि नेतृत्व आजही अनेक भारतीयांना प्रेरणा देत आहे आणि देशाच्या स्वातंत्र्यासाठी त्यांनी केलेले बलिदान आजही स्मरणात आहे.
सरतेशेवटी, नेताजी सुभाषचंद्र बोस यांचे भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील योगदान महत्त्वपूर्ण होते. त्यांचा असा विश्वास होता की भारताने इंग्रजांविरुद्ध अधिक आक्रमक भूमिका घेणे आवश्यक आहे आणि ते आपल्या देशाच्या स्वातंत्र्यासाठी लढण्यासाठी स्वतःचे प्राण पणाला लावण्यास तयार होते. त्यांचा त्याग आणि समर्पण आजही भारतीयांना प्रेरणा देत आहे.